Infrastructuur delen: deeldag voor inspiratie naar een duurzame toekomst
Het Netwerkhuis van de Taborgroep bruiste van energie tijdens de Deeldag. Deelnemers uit partnerorganisaties in social profit en onderwijs, maar ook externe organisaties, kwamen samen om informatie te halen en ideeën uit te wisselen rond het delen van infrastructuur, mobiliteit en energie. Onderwerpen die hoog op de agenda staan.
Waarom de deeldag?
De Taborgroep erkent dat delen actueler is dan ooit. Het is geen toeval dat delen een strategische pijler is binnen het beleidsplan. Lieve Dierckx, consultant Infrastructuur bij de Taborgroep: “Het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) heeft voor organisaties in de zorg een instrument ontwikkeld (het GRO Zorg addendum) om de duurzaamheid van bouwprojecten te meten en te vergroten. Elk project moet o.a. verplicht aandacht besteden aan het multifunctionele karakter van gebouwen voordat het kan rekenen op mogelijke subsidies.
Voor onderwijsorganisaties is recent het decreet ‘Open Scholen’ van kracht gegaan. Met dit decreet wil de Vlaamse Regering het buitenschools gebruik van schoolgebouwen nog verder verhogen om tegemoet te komen aan de reële noden van ruimtegebrek voor verenigingen. Om organisaties binnen ons netwerk te ondersteunen en gezamenlijk vooruitgang te boeken, organiseerden we de Tabor Deeldag, waarin we partners inspireren en aanmoedigen om hun infrastructuur te delen.
We konden rekenen op een mooie opkomst van 55 aanwezigen, waaronder ook enkele externe partijen”
Gebouwen multifunctioneel maken
Het hoofdthema van de deeldag was Multifunctionaliteit van gebouwen. Annelies Geerts, stafmedewerker Kennis en Advisering bij AGION - Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs, onderzocht 14 nieuwe projecten van multifunctionele onderwijsinfrastructuur en was bereid om haar inzichten met ons te delen.
Scholen zijn tijdens de schooluren de spil van een lokale samenleving en hebben het potentieel om dat ook daarbuiten te zijn. Een ‘open’ school is multi-inzetbaar, combineerbaar en aanpasbaar en stelt zich open naar de buurt.
Annelies Geerts, stafmedewerker Kennis en Advisering bij AGION
62% van de scholen stelt haar gebouwen al open, maar het aantal uren van openstelling is eerder beperkt. Om praktische bezwaren weg te nemen, biedt AGION specifieke financiële ondersteuning via projectoproepen. Tijdens de vragenronde bleek dat veel partners uit overtuiging van de meerwaarde al experimenteren met het openstellen van hun infrastructuur. Een aantal drempels moeten - zowel letterlijk als figuurlijk - nog weggewerkt worden.
Jan Luts, directeur bij SABKO, deelt nu al zijn schoolgebouwen: “Van de vader die doedelzak speelt tot de vereniging die wil komen sporten, … we stellen onze school open. Het is telkens geven en nemen in dit verhaal, maar het straalt zonder twijfel af op onze school. Onze school leeft.”
Thomas Declercq, directeur ICT-infrastructuur en PR bij Mariagaard:
“Ik zie zeker het potentieel, maar mijn bezorgdheid is dat we als school alweer een extra verplichting erbij krijgen zonder dat de extra middelen, zowel financieel als in tijd, mee stijgen. AGION verwijst naar een samenwerking met lokale besturen op organisatorisch vlak, maar ook de ambtenaren zijn vaak al overbevraagd. En dan hebben we het nog niet gehad over de gevolgen voor onze boekhouding.”
Collega adviseurs Virginie Roussel en Catherine De Mulder benoemden die fiscale en juridische randvoorwaarden van het delen van infrastructuur, energie, … Dit leverde veel stof tot nadenken over de keuzes die moeten gemaakt worden.
Fiola realiseert infrastructuur door investeerders
Brecht De Schepper, directeur vzw Fiola, inspireerde met zijn verhaal over Het Kasterhuis. Zij zijn erin geslaagd om op een alternatieve manier de nodige middelen bij elkaar te brengen, om een plek te bouwen voor personen met en zonder beperking. Het Kasterhuis wordt een multifunctioneel, toegankelijk en ecologisch gebouw. Het gebouw, aan de ingang van de Kalkense Meersen in Wetteren, wordt de uitvalbasis voor Fiola, en ook de perfecte plek voor professionele en toeristische activiteiten. Het wordt een plek waar ontmoeten, logeren, vergaderen centraal staat. In een groene, inclusieve setting.
Het duurzame gebouw is ook duurzaam in zijn financiële structuur: CVSO Macropus (coöperatieve vennootschap met sociaal oogmerk) is eigenaar en bouwheer. Brecht De Schepper: “Om een coöperatief verhaal te schrijven, gingen we op zoek naar mensen die met veel goesting in dit project wilden investeren. Belgen hebben heel wat geld op hun spaarrekening staan. Het was een succes: 150 geëngageerde aandeelhouders, waaronder particulieren, bedrijven, stichtingen, organisaties, medewerkers van Fiola, … investeren mee.”
Kan gedeelde infrastructuur inkomsten opleveren voor De Vierklaver?
De deeldag is een gelegenheid voor partners om niet alleen kennis en ervaringen op te doen, maar ook om samen tot oplossingen te komen. Emmanuel Lootens, directeur van de Vierklaver: “Kunnen we, rekening houdend met onze visie op zorg, onze site anders inrichten? Kunnen we nieuwe functies toevoegen? Kunnen we onze site delen? Kunnen we extra inkomsten genereren?”
Wat nu? Organisaties zullen steeds meer streven naar de integratie van multifunctionaliteit in hun gebouwen. Het is duidelijk dat het de moeite loont om delen in al zijn aspecten te exploreren.
