D.U.I.K., een sprong voor zij-instromers
De krapte op de arbeidsmarkt laat zich voelen in verschillende sectoren, ook in de welzijnssector. Organisaties die mensen met een beperking ondersteunen, staan voor de uitdaging om nieuwe medewerkers aan te trekken én hen goed te ondersteunen. Dit vraagt om creatieve oplossingen. Eén van die oplossingen? Het gericht opleiden van zij-instromers: gemotiveerde mensen zonder specifieke ervaring, maar met een groot hart, veel enthousiasme en goesting om te leren. Samen met de Taborgroep gingen acht VAPH-partners de uitdaging aan.
Het resultaat is D.U.I.K., een innovatief en praktijkgericht leertraject dat zij-instromers sterker maakt in hun nieuwe rol.
Oplossingen zoeken voor de uitdagingen van morgen staat bovenaan de to-do lijst van de Taborgroep, altijd in co-creatie. We klopten op 1 september 2023 onze onderzoeks- en ontwikkeluitdaging af: “Hoe kunnen we deze zij-instromers versterken op terreinen die er van bij het begin toe doen?” Want álle collega’s die starten maken mee het verschil, we gooien niemand voor de leeuwen.
Aan de slag!
Recente zij-instromers werden bevraagd, evenals de teamleden die hen hadden verwelkomd. We keken over het muurtje naar andere sectoren en naar onderwijsinstellingen. En vooral: we gingen aan het werk. Eens de horde van leerdoelstellingen genomen, werden de eerste voorstellen of prototypes uitgewerkt, zowel qua inhoud als leervorm. Deze voorstellen werden gepitcht en getest. We ontdekten dat het er soms boenk op zat – of juist helemaal niet. Of ergens tussenin.
Volgende designprincipes waren leidend voor een impactvol ontwerp:
- Just-in-time, just enough: De zij-instromer moet op elk moment zijn traject kunnen starten en zelf kunnen doseren en prioriteren.
- Een agogische focus is noodzakelijk, maar niet voldoende.
- Kennisdoelen mogen enkel als ze nodig zijn in functie van het gewenste gedrag, iets kunnen dus. Theorie is nooit een doel op zich.
- De zij-instromer is niet alleen verantwoordelijk voor zijn leerproces. Ook het ontvangende team is mee aan zet.
- Het te ontwikkelen traject is realistisch, ongeacht de grootte van de organisatie.
Het resultaat?
Het project kreeg de naam D.U.I.K., wat treffend de beleving van zij-instromers uitdrukt: in iets nieuws duiken, de sprong wagen, in de koffer duiken met, samen snorkelen in nieuw gebied, … je klaarstomen voor diepzeeduiken. En eens plat op de buik gaan tijdens het duiken hoort er misschien ook wel bij. Maar ook in dat geval: je staat er niet alleen voor!
Het traject bestaat uit 8 modules (een mix van offline en online):
- Intro in het werken met personen met een beperking
- Observeren, rapporteren en reflecteren
- Ik als begeleider van algemeen dagelijks leven (ADL)
- Ik als begeleider van een groep
- Ik als veilige en betrouwbare begeleider
- Verbindend aan de slag met de cliënt en netwerk
- Privacy en beroepsgeheim
- Veerkrachtig starten en blijven
De modules worden ondersteund door een leerbuddy en verstevigd via intervisie voor zij-instromers over organisaties heen.
Het project kreeg de naam D.U.I.K., in iets nieuws duiken, de sprong wagen, in de koffer duiken met, samen snorkelen in nieuw gebied, … je klaarstomen voor diepzeeduiken. En eens plat op de buik gaan tijdens het duiken hoort er misschien ook wel bij. Maar ook in dat geval: je staat er niet alleen voor!
Succesverhaal
In de 12 maanden die het ontwikkelwerk in beslag nam, steeg het aantal zij-instromers binnen de 8 VAPH-organisaties exponentieel van 8 naar 76. En of er nood was aan dit soort D.U.I.K.-materiaal! Dat bleek ook tijdens de lancering in september 2024.
Naast de blijk van waardering waren er ook veel trotse gezichten te bespeuren bij de ontwikkelaars, die zich voor de campagnebeelden in het (badeend-)geel hadden uitgedost.
Ook voor de ontwikkelaars werd het een … leertraject: leerdoelen helder formuleren is geen makkie, hoe maak je geschikte video’s, online leermodules uitdokteren, enzovoort. Dat variatie de sleutel is, onthielden we dan weer uit de straffe begeleiding van Soraya Vreye, L&D consultant van Room Without a Roof, die ons versterkte en coachte in het ontwikkelen van impactvolle leerinitiatieven.
En nu?
Twee maanden verder is D.U.I.K. al voor een 15-tal zij-instromers uit de Taborgroep geactiveerd.
Er liggen nog uitdagingen op de plank. Eerst en vooral willen we D.U.I.K. in 2025 veelvuldig gebruiken, wat meteen ook een kans biedt om de inhoud en leervormen tegen het licht te houden. Een impactevaluatie uitvoeren staat eveneens op het programma: doet D.U.I.K. waarvoor we het ontwikkeld hebben?
Daarnaast onderzoeken we nu al de opschalingsmogelijkheden: is het wenselijk om een gelijkaardig leertraject te ontwikkelen voor andere sectoren, zoals woonzorgcentra, jeugdzorg, …?
Nieuwsgierig geworden? Meer info gewenst?
Maak meteen kennis met een aantal proevertjes op de website of mail naar duik@tabor.be.
Of bekijk de trailer:
